Communicatiekanalen
Het is natuurlijk te simpel om te veronderstellen dat wanneer een boodschap van zender naar ontvanger wordt gestuurd, deze door het luchtledige vliegt. Om de boodschap bij de ontvanger af te leveren opent de zender een communicatiekanaal, een pad waarover de boodschap van zender naar ontvanger kan worden gestuurd.
Communicatiekanalen zijn alle middelen waarlangs de boodschap gestuurd kan worden. Het begrip kanaal heeft daarin een abstracte betekenis: niet alleen een uitzending op televisie of radio is een communicatiekanaal, maar ook het uitdelen van een flyer op straat. En ook het ophangen van een spandoek, het opzetten van een weblog, het publiceren van een stukje op een nieuwssite en het roepen van een leus in een matig drukke winkelstraat in Drachten op een regenachtige dinsdagochtend zijn manieren om een communicatiekanalen van zender naar ontvanger te openen.
Communicatiekanalen zijn een zeer belangrijk goed in de huidige maatschappij. Wie een monopolie heeft over de communicatiekanalen, of tenminste die kanalen die door een groot publiek worden ontvangen en verwerkt, heeft de macht, zoals de Italiaanse ex-premier Berlusconi maar al te goed weet. Het succes van een product, het image van een onderneming, de populariteit van een politieke partij, zelfs zoiets enorms als de vorming van een pseudo-grondwet voor Fort Europa, het zijn allemaal zaken waarvoor belanghebbenden ontvangers willen bestoken met boodschappen met de juiste inhoud.
Degene die de communicatiekanalen beheerst heeft het voor het kiezen: die partij, dat product, wel of geen grondwet en kan streven naar culturele hegemonie. Hiermee wordt pas goed duidelijk hoe enorm het potentieel is, dat ontwerpers hebben om zich op een creatieve manier tegen bestaande structuren te kunnen verzetten.
Er zijn twee manieren om verzet toe te passen op het concept van de communicatiekanalen. Je kunt besluiten de bestaande communicatiekanalen te omzeilen en je eigen communicatiemiddelen op te zetten, en je kunt besluiten bestaande kanalen naar je toe te trekken, je toe te eigenen of zo te manipuleren dat ze jouw boodschap uitzenden.