Identity theft

Identiteitscorrectie is, indien goed uitgevoerd, een goede manier om een communicatiekanaal te manipuleren. Je kunt ook nog een stap verder gaan en de identiteit van de zender of het onderwerp botweg stelen: Identity Theft. In 1999, kort voor de grote protesten in Seattle, zetten de creatieve activisten van de groep Yes Men op het domein GATT.org een website op die de site van de WTO parodieerde. Sommigen trapten erin en stelden de makers allerlei vragen over vrijhandel. De identiteitsverwisseling ging een stap verder toen er uitnodigingen binnen begonnen te komen om te spreken op conferenties.

De Yes Men gingen graag op deze uitnodigingen in en deden zich bij verschillende bijeenkomsten voor als de organisatie waartegen ze zich juist verzetten. Als de WTO leverden zij een reeks schokkende satires af van de policies van de WTO voor publiek van allerlei pluimage.

Op een internationale conferentie over handelsrecht stelden zij namens de WTO een vrijemarktsoplossing voor democratie voor: het veilen van stemmen aan de hoogste bieder. In een textielconferentie in Finland onthulden zij een metershoge fallus waarmee elektrische schokken kunnen worden toegediend aan arbeiders in sweat shops. Op een Amerikaanse universiteit kwam de ‘WTO’ met de oplossing voor honger in de wereld: arme mensen moeten hamburgers eten, die ze tot tien keer kunnen ‘recyclen’. En op een conferentie voor accountants in Australië kondigden ze aan dat de WTO, vanwege alle gemaakte fouten, zichzelf zou opheffen.

Deze zeer riskante, maar perfect uitgevoerde communicatieguerrilla is een schoolvoorbeeld van de mogelijkheden die in identity theft kunnen liggen. Het is wel een strategie die je onherroepelijk in aanraking brengt met de juridische afdeling van organisaties met een lange adem, onmetelijk veel geld en een notoir onderontwikkeld gevoel voor humor. Dit soort acties is dan ook, jammer genoeg, niet voor iedereen weggelegd.

Maar identiteitsdiefstallen kunnen vele vormen aannemen. Je zou zelfs het hele theater kunnen beginnen door alvast je eigen actie te ontkennen: in de officiële huisstijl van de gemeente Nijmegen ontken je uit alle macht dat het openbaar vervoer in de stad in de Vierdaagseweek gratis zal zijn, ondanks ‘alle geruchten dat het gemeentelijk vervoerbedrijf gratis kaartjes voor bus en trein ter beschikking zal stellen’. Vervolgens wacht je rustig af of de pers dit oppikt, je helpt een handje door plaatselijke media te bestoken met telefoontjes, e-mails en brieven over het onderwerp waarbij je de nadruk legt op de geruchten over gratis vervoer die je toch werkelijk overal hoort ‘en zelfs in de krant hebt gelezen’, en wanneer de ambtenarij een wanhopige poging doet de ontkenning te ontkennen zonder ook maar iets van gratis vervoer te beloven, laat je overal goed ontworpen gratis kaartjes opduiken, met mooie begeleidende brief van de gemeente die de Nijmegenaren bedankt voor hun begrip en medewerking in de altijd drukke Vierdaagsetijd. Dit spel schijnt in de jaren zeventig in West-Berlijn al eens opgevoerd te zijn maar concrete verslagen ontbreken.