Overidentificatie
Overidentificatie houdt in dat aspekten van heel gewone zaken, die hoewel algemeen bekend toch taboe zijn, duidelijk uitgesproken worden. De overidentificatie neemt de logica van de dominante manier van denken, normen en waarden juist op die momenten serieus, wanneer de gevolgen daarvan eigenlijk niet uitgesproken (mogen) worden en normaliter verstopt blijven.
Overidentificatie grijpt in op de in de dominante denkwijzen ingebouwde afstand en zorgt ervoor dat we ons pijnlijk bewust worden van processen waar we liever niet aan herinnerd worden. Dat kan voor de ontvanger bijzonder verwarrend zijn en moet zeer zorgvuldig worden bedreven. De toeschouwer moet namelijk even geloven dat de overdrijving gemeend is, maar daarna wel de conclusie kunnen trekken dat het tegengestelde bedoeld wordt.
Overidentificatie is met name een effectief middel, wanneer je de kwalijke gevolgen van overheidsmacht en repressie aan de gemiddelde mens in de straat duidelijk wilt maken. Het pijnlijk nauwkeurig uitvoeren van passencontroles of spelletjes met wie er zich in een bepaald gebied mag bevinden leveren, mits geloofwaardig uitgevoerd, altijd een hoop stress op bij de gewone burger die van zichzelf vindt dat hij of zij ‘toch niks verkeerd doet en dus niks te vrezen heeft’.
Zo werd bij een actie in Hamburg de zeer drukke toeristentrekpleister Landungsbrücke voorzien van een Tijdelijke Schengen-Binnengrenscontrolepost, waar alleen diegenen voorbijmochten, die aan konden tonen voldoende geld te bezitten om op de Landungsbrücke netjes hun consumentenplicht te doen. Zij die een creditcard, contant geld of de sleutel van een dure auto konden laten zien mochten verder, alle anderen werden geweerd ‘want klaplopers dulden we niet; alleen zij die nut hebben mogen blijven’.
Vele toeristen reageerden geërgerd, ze waren immers vrij mens en konden toch gaan en staan waar ze wilden? Het ideale moment voor een verhelderende flyer, die de link legde naar de manier waarop Europa met economisch zwakkeren – vluchtelingen, maar ook daklozen – om wenst te gaan.